Các yếu tố nguy cơ của viêm cân gan chân bao gồm:

Những người phải đứng thường xuyên trong thời gian dài; đi bộ hoặc chạy bộ quá mức; căng rút cơ bắp chân; thừa cân và béo phì; vòm gan chân cao; đi giày, dép không đúng, hoặc miếng lót đế giầy không phù hợp…

Triệu chứng viêm cân gan chân

Các triệu chứng thường thấy của viêm cân gan chân, bao gồm: Đau vùng gan chân, gần xương gót. Đau nhất vào thời điểm sáng ngủ dậy, đặt chân xuống đất, đi vài bước hoặc sau một thời gian nghỉ ngơi (như ngồi xe ôtô). Đau tăng sau khi chơi thể thao hay đi bộ nhiều. Phát hiện bệnh qua thăm khám và chẩn đoán hình ảnh.

Chụp Xquang trên phim nghiêng có thể thấy hình ảnh gai xương gót. Ngoài ra, chụp Xquang còn giúp chẩn đoán phân biệt với các bệnh lý của xương gót như gãy xương hoặc viêm xương gây đau gót chân.

Chụp MRI hoặc siêu âm có thể xác định được tình trạng viêm cân gan chân.

Các biện pháp điều trị tại nhà:

Nghỉ ngơi: Giảm hoặc dừng các hoạt động có thể làm cho tình trạng đau tăng lên, dừng các môn thể thao như chạy, nhảy aerobic…

Chườm đá: Chườm đá vào gan bàn chân mỗi lần 20 phút, ngày có thể chườm từ 3-4 lần.

Đi giày có đệm lót: Khi đi lại, động tác bước tác động trực tiếp lên cân gan chân, có thể gây các tổn thương vi thể tại cân gan chân dẫn đến phản ứng viêm, gân đau. Người ta thấy rằng khi độn vào gót chân một miếng lót mềm, có độ cao vừa phải, khi đi lại sẽ hạn chế được tổn thương vi thể gây viêm cân gan chân.

Đặt nẹp khi ngủ: Phần lớn khi ngủ, bàn chân gấp về gan chân làm chùng cân gan chân. Đây là lý do tại sao viêm cân gan chân lại đau nhiều vào buổi sáng, sau ngủ dậy, dẫm chân xuống đất. Vì vậy, mang nẹp chân sẽ chống gấp gan bàn chân khi ngủ giúp giảm đau sau ngủ dậy.

Tập luyện: Viêm cân gan chân sẽ nặng hơn khi cơ bắp chân, gan chân bị co. Vì vậy, làm giãn cơ bắp chân và gan chân sẽ giúp tình trạng đau được cải thiện. Tham khảo thêm các bài tập cho cân gan chân tại đây.

Chế độ dinh dưỡng: Có một chế độ ăn uống dinh dưỡng đầy đủ, bổ sung sản phẩm cho gân, dây chằng có chứa collagen typ 1, mucopolysaccharid giúp cung cấp nguyên liệu cho sự phục hồi tổn thương gân, dây chằng, đồng thời mucopolysaccharid cũng có vai trò cải thiện tình trạng viêm.

Hầu hết các biện pháp điều trị trên có thể giúp bệnh nhân phục hồi trong những giai đoạn sớm, nếu tình trạng đau kéo dài và các biện pháp hỗ trợ không có hiệu quả, hãy đến các bệnh viện, trung tâm y tế để bác sĩ đưa ra phương pháp điều trị phù hợp.

BTV Dược sĩ Nguyễn Hiền

Cân gan chân là một lớp màng gân rộng chạy dọc theo chiều dài của bàn chân, từ gót chân đến tận nền của các xương bàn chân. Lớp cân này có vai trò nâng đỡ vòm gan chân, chịu lực nhún khi chúng ta đi lại, chạy nhảy. Khi lớp cân này bị tổn thương sẽ dẫn tới bệnh lý viêm cân gan chân và thường gây các cơn đau, phổ biến nhất là đau gót chân. Cơn đau có thể trở nên tồi tệ hơn khi vừa ngủ dậy bước xuống giường hoặc khi đứng dậy sau khi ngồi quá lâu. Các cơn đau có thể tăng sau khi vận động đi lại nhiều, giảm khi nghỉ ngơi, thậm chí biến mất.

Cùng tìm hiểu các bài tập tại nhà để cải thiện các triệu chứng trong viêm cân gan chân và hỗ trợ cho việc điều trị:

Bài tập 1: Kéo giãn bắp chân

Đứng vịn hai tay vào tường. Duỗi thẳng đầu gối của chân bị ảnh hưởng và bước chân kia lên phía trước khuỵu đầu gối. Giữ hai chân vững trên mặt sàn sao cho có được cảm giác cơ từ gót chân và bắp chân của chân bị ảnh hưởng được kéo giãn. Giữ trong 10 giây. Lặp lại 2-3 lần.

Bài tập 2: Cán giãn cơ lòng bàn chân

Đặt một vật tròn, chẳng hạn như quả bóng chơi gold hoặc bóng tennis dưới bàn chân và lăn qua lại để cán giãn cơ. Có thể sử dụng con lăn chuyên dụng mua tại cửa hàng dụng cụ thể thao. Sử dụng các bước sau để cán giãn cơ lòng bàn chân: Ngồi trên ghế cao, lăn vật tròn dưới gan bàn chân trong khoảng 2 phút.

Bài tập 3: Kéo giãn cơ lòng bàn chân

Ngồi trên ghế, gác chân bị đau qua chân kia. Giữ bàn chân trong tay, kéo các ngón chân về phía ống chân để tạo lực căng ở gan bàn chân. Đặt bàn tay khác ở gan bàn chân để cảm nhận sự căng thẳng trong cơ. Giữ trong 10 giây, lặp lại 2-3 lần.

Bài tập 4: Uốn chân

Co duỗi bàn chân làm tăng lưu lượng máu đến khu vực và làm giảm căng thẳng ở bắp chân, có thể giúp giảm đau. Bài tập này sử dụng dây thun co giãn, có thể mua từ các cửa hàng thể thao hoặc trên mạng. Thực hiện như sau: Ngồi trên sàn với hai chân duỗi thẳng. Vòng dây chun qua bàn chân, giữ hai đầu dây trong tay. Nhẹ nhàng kéo các ngón chân về phía người mình, kéo hết mức rồi từ từ trở về vị trí bắt đầu. Lặp lại 10 lần.

Bài tập 5: Nhặt khăn

Dùng ngón chân cuộn khăn tắm có thể kéo giãn cơ gan bàn chân và bắp chân. Nên thực hiện những động tác này trước khi đi bộ hoặc thực hiện bất kỳ công việc nào khác vào buổi sáng. Các bước thực hiện như sau: Ngồi trên ghế với hai bàn chân đặt trên sàn bằng phẳng với một chiếc khăn nhỏ (khăn bông, khăn tắm). Dùng ngón chân cuộn khăn về phía mình. Thư giãn chân và lặp lại 5 lần.

Bài tập 6: Gắp bi

Nhặt một hòn bi bằng ngón chân sẽ tác động kéo căng cơ chân. Các bước tập như sau: Ngồi trên ghế gấp đầu gối và bàn chân đặt trên sàn. Đặt khoảng 20 viên bi và một cái bát dưới chân. Dùng ngón chân nhặt một viên bi và đặt vào bát. Lặp lại 20 lần.

Lưu ý, khi cơn đau xuất hiện đầu tiên ở vùng lòng bàn chân, gót chân trước tiên nên nghỉ ngơi, ít đi lại trong vài ngày. Chườm đá trong 20 phút mỗi lần để giảm viêm. Nén vùng bị đau bằng một bọc mềm để giảm sưng. Nâng cao chân bằng cách đặt chân lên một vài chiếc gối kể cả khi ngủ. Nếu các cơn đau kéo dài, tập các bài tập thư giãn cơ và biện pháp khắc phục tại nhà không đỡ, cần đến các trung tâm y tế để bác sĩ thăm khám và điều trị.

BSCKII. Nguyễn Thông – Nguồn suckhoedoisong.vn

Đau sau khi tập thể thao, người bệnh tìm thầy lang chữa đau cơ hoặc” cố thủ” tự điều trị

PGS.TS Nguyễn Mạnh Khánh, Phó Viện trưởng Viện chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Việt Đức cho biết, trong những năm gần đây, Viện Chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Việt Đức tiếp nhận khá nhiều trường hợp tai nạn, chấn thương do chơi thể thao. So với những năm trước, các ca chấn thương thường do lao động, sinh hoạt hay tai nạn, nhưng vài năm trở lại  đây, số người đến khám vì các chấn thương thể thao, tập luyện chiếm gần 50% số trường hợp.

PGS.TS Nguyễn Mạnh Khánh, Viện phó Viện chấn thương chỉnh hình, Bệnh viện Việt Đức

Đáng lưu ý là nhiều bệnh nhân đến viện trong tình trạng muộn, hoặc do người bệnh chủ quan. PGS Khánh chia sẻ về một trường hợp bệnh nhân tập cầu lông, khi nhảy lên đánh cầu nhưng tiếp đất không đúng dẫn tới chấn thương gót chân. Lúc đầu người bệnh tưởng mình bị bong gân, cố chịu đau đi lại tập tễnh, sau một thời gian không khỏi mới tìm đến bác sĩ thì phát hiện bệnh nhân bị đứt gân gót. Một số  trường hợp đáng tiếc khác là khi chơi thể thao, người bệnh bị đứt dây chằng chéo ở khớp gối  2 – 3 tháng trước, bệnh nhân quyết “ôm chân” để đi. Hay như bệnh nhân khi đến viện, khớp gối lỏng lẻo, phải đeo băng chun đầu gối để đi lại nhưng “cố thủ” không chịu đi khám bệnh, thậm chí có người “chịu đau” hàng năm trời mới đến viện. Theo PGS Khánh, những trường hợp kể trên rất phổ biến, nhưng người dân không biết rằng làm như vậy là  “tàn phá” khủng khiếp khớp của mình, thậm chí để lại những biến chứng đáng tiếc như rách sụn chêm thứ phát, mòn sụn, làm giảm  tuổi thọ của khớp….

Nhiều bệnh nhân sau khi bị chấn thương do chơi thể thao, cảm thấy căng, đau mỏi…  còn tìm đến điều trị  bằng massage, châm cứu, giác hút, ngải cứu…  đây là cách điều trị không đúng. Có  bệnh nhân bị chấn thương khớp gối, phần mềm sưng nề, đang có máu tụ trong khớp mà người bệnh lại xoa bóp bằng mật gấu, chườm nóng khiến đầu gối càng sưng hơn, càng gây chảy máu nhiều hơn. Hay như sau tập thể thao bị căng cơ quá mức, đau cột sống thắt lưng, thoát vị đĩa đệm cấp  lại tìm đến các thầy lang để …. kéo, nắn, giật sẽ làm bệnh càng nặng thêm.

Lời khuyên của bác sĩ giúp người chơi thể thao tránh gặp chấn thương

PGS.TS Nguyễn Mạnh Khánh cho rằng, cả vận động viên chuyên nghiệp và người chơi thể thao nghiệp dư đều có thế gặp  chấn thương khi chơi. Chấn thương luôn tiềm ẩn nếu một người  tập luyện không đúng cách,  có thể gặp ở tất cả các môn thể thao từ cá nhân như xà, tạ, chạy bộ, yoga…   đến các môn đối kháng như cầu lông, tennis, bóng rổ, bóng đá….

Chấn thương có thể gặp ở hầu hết các môn thể thao nếu tập không đúng cách

PGS Khánh cho biết, nguyên nhân gây ra chấn thương có thể là do người tập không khởi động kỹ, tập luyện không phù hợp với thể trạng và sức khỏe của bản thân, vừa vào tập đã tập với cường độ cao, thời  gian dài… . PGS Khánh dẫn chứng,  một người vừa bắt đầu chạy bộ mà đã chạy tới 10km, cơ thể sẽ không thích ứng được, hay mới nâng tạ đã muốn thử mức tạ 50kg, người có thể trạng nhỏ nhưng tập mới mức độ của người cao to …. tất cả những điều này đều có thể gây ra  chấn thương cho bản thân người tập.  Một trong những nguyên nhân gây chấn thương mà các bác sĩ ở Khoa Chấn thương thể thao, Bệnh viện Việt Đức  thường gặp trong các môn đối kháng như tennis, cầu lông, đá bóng, bóng rổ…. Đây là những môn thể thao đòi hỏi vận động mạnh, trong đó có những động tác như đang chạy dừng đột ngột,  rướn, những môn thể thao mà cơ thể chịu lực tì đè, nén ép hay dễ  va chạm với đối thủ….. PGS Khánh cho rằng, có  nhiều chấn thương mà người chơi thể thao có thể gặp như các chấn thương phần mềm, căng cơ, giãn dây chằng quanh khớp, trật khớp, trường hợp nặng, người chơi có thể bị đứt gân, đứt dây chằng quang khớp, rách khối cơ chóp xoay … hoặc gãy xương…. Để phòng tránh các chấn thương khi chơi thể thao, PGS Khánh khuyên, người muốn chơi thể thao cần hiểu rõ sức khỏe, ngưỡng chịu đựng của bản thân, lựa chọn môn thể thao phù hợp. Nếu người chơi thể thao mắc một số bệnh như loãng xương bệnh lý, người bị viêm khớp dạng thấp, người bị gút lâu năm…. dễ gặp chấn thương, những người này cần có sự tư vấn của bác sĩ, lựa chọn môn thể thao phù hợp nếu không muốn bệnh nặng thêm. Vì người loãng xương khi tập vận động không phù hợp dễ bị gãy xương, người mắc bệnh khớp khi gặp chấn thương có thể khiến tổ chức quanh khớp bị biến dạng, người bị gút lâu năm, axit uric lắng đọng ở cơ làm giảm sợi collagen dễ bị tai nạn khi tập….

Bên cạnh đó, người tập thể thao cần khởi động kỹ trước khi tập, nhất là những bộ phận chịu tác động lực khi tập, tập với cường độ từ ít đến nhiều, từ dễ đến khó tùy theo ngưỡng chịu đựng của mỗi người.  Nếu gặp bất cứ bất thường nào khi tập, cần đến ngay bệnh viện để được các bác sĩ thăm khám và tư vấn, PGS Khánh khuyên.

Theo: Suckhoedoisong.vn

Chấn thương thể thao không chỉ xuất hiện ở những người chơi thể thao thông thường mà đối với các vận động viên chuyên nghiệp thậm chí còn diễn ra thường xuyên hơn và ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của họ. Các chấn thương phổ biến đến từ gân và dây chằng. Cùng tìm hiểu rõ hơn7 chấn thương thể thao phổ biến nhất và các biện pháp ngăn ngừa, điều trị cần thiết:

1,  Bong gân mắt cá chân

Tình trạng này phổ biến tới mức: Hầu hết các vận động viên đã trải qua ít nhất một mắt cá chân bị bong gân. Do phần dây chằng phía bên ngoài mắt cá chân tương đối yếu,việc thường xuyên quay bàn chân vào phía trong khiến dây chằng này bị giãn thậm chí rách dây chằng. Triệu chứng bao gồm đau sưng, tím, tụ máu, đau khi ấn vùng trên mắt cá và yếu cơ.

Cách khắc phục: Với bong gân mắt cá chân, điều quan trọng là phải tập thể dục để tránh mất đi tính linh hoạt và dẻo dai . Hãy tham vấn ý kiến bác sĩ vật lý trị liệu về bài tập phù hợp phòng bị chấn thương lại. Nếu bị bong gân mắt cá chân, bạn nên đến gặp bác sĩ để đảm bảo rằng dây chằng không bị rách và xương không bị ảnh hưởng

2,  Sái khớp háng

Sái khớp háng là một dạng chấn thương háng. Tình trạng này xảy ra khi cơ bên trong đùi và vùng háng bị một lực tác dụng mạnh hoặc đột ngột dẫn đến các cơ này bị căng quá mức hoặc thậm chí bị rách. Sái khớp háng sẽ gây đau và ảnh hưởng đến khả năng hoạt động và di chuyển của bạn. Chấn thương háng phổ biến nhất trong Bóng đá, bóng rổ hoặc điền kinh.

Cách khắc phục: Nẹp, băng và nghỉ ngơi sẽ giúp chữa lành hầu hết các chấn thương háng. Không nên quay trở lại hoạt động quá nhanh có thể làm tình trạng trầm trọng thêm hoặc biến nó thành một tổn thương lâu dài.

Khi sái khớp háng có hiện tượng sưng đáng kể nên được thăm khám bởi bác sĩ sớm nhất.

3, Chấn thương gân khoeo

Khoeo được cấu thành từ ba cơ bắp riêng biệt ở đùi. Chấn thương gân khoeo xảy ra khi chân bạn bị căng giãn quá mức thường gặp trong khi chạy vượt rào hoặc chạy nhanh. Ngoài ra cũng có thể xảy ra khi bạn ngã về phía trước trong khi trượt ván nước.

Các chấn thương ở gân khoeo thường mất một thời gian dài, kéo dài tới 6 tháng hoặc một năm để hồi phục, bởi vì đi bộ tạo ra độ căng không ngừng trên mô đã bị chấn thương. Bạn không nên chơi thể thao trong suốt thời gian đợi hồi phục. Một số người không đủ kiên trì và chơi thể thao lại sớm, vì vậy chấn thương tái phát là điều rất phổ biến.

4, Đau cẳng chân

Đau cẳng chân do các cơ gần xương cẳng chân bị đau. Chạy, đặc biệt là trên bề mặt cứng như các con đường nhựa, bê tông, là nguyên nhân chính gây đau cẳng chân, đặc biệt đối với người mới bắt đầu hoặc những người không có giày hỗ trợ phù hợp.

Bạn có thể chườm đá và nghỉ ngơi. Ngoài ra, có thể sử dụng thuốc giảm đau kháng viêm (NSAIDs) để cải thiện cơn đau. Hiếm khi xảy ra gãy xương trong trường hợp này tuy nếu cơn đau vẫn còn, ngay cả khi nghỉ ngơi nhiên bạn nên đi khám bác sĩ để có chẩn đoán chính xác. Thường là một tháng hoặc có thể dài hơn để chữa lành.

5, Chấn thương đầu gối: rách dây chằng chéo trước

Chấn thương đầu gối rất phổ biến trong số các chấn thương thể thao. Có hai loại chấn thương đầu gối là rách dây chằng chéo trước và hội chứng đùi bánh chè.

Chức năng của dây chằng chéo trước là giúp giữ chặt xương chân vào đầu gối. Nếu bạn nghe tiếng ‘bụp’ lớn trong đầu gối, đau đến mức bạn không thể cử động, đầu gối sưng to thì bạn đã bị rách dây chằng chéo trước.

Bạn cần đi khám bác sĩ ngay vì đây là một trong những chấn thương thể thao nghiêm trọng nhất. Nếu dây chằng bị rách hoăc đứt, bạn có thể phải trải qua phẫu thuật để duy trì hoạt động thể chất sau này.

6, Chấn thương đầu gối: Hội chứng đùi bánh chè

Vấn đề này xảy ra khi khớp gối của bạn phải chịu áp lực liên tục trong quá trình chạy, nhảy hoặc chơi bóng chuyền, bong rổ. Chuyển động lặp đi lặp lại của xương bánh chè-đùi vào xương đùi có thể làm tổn thương sụn bên dưới.

Hội chứng đùi bánh chè không nghiêm trọng như rách dây chằng chéo trước. Tất cả những gì bạn cần làm là kiên nhẫn chờ đợi. Đầu gối sẽ cần khoảng 6 tuần để hồi phục hoàn toàn. Tập thể dục nhẹ nhàng được khuyến khích trong quá trình hồi phục của bạn.

7, Hội chứng Tennis elbow (chấn thương khuỷu tay)

Khi khuỷu tay của bạn phải làm việc quá nhiều trong một thời gian dài, ví dụ như trong khi chơi golf hoặc quần vợt, cầu lông có thể gây viêm gân các cơ cẳng tay bám bên ngoài khuỷu tay thường gặp nhất ở những người từ 30−60 tuổi.

Khuỷu tay quần vợt không phải là một chấn thương nghiêm trọng. Vì vậy, cách tốt nhất để hồi phục là nghỉ ngơi, ngừng chơi quần vợt hoặc chơi gôn, cầu lông trong một thời gian và đợi cho đến khi cơn đau khỏi hẳn. Sau khi cơn đau chấm dứt hoàn toàn, bạn chắc chắn có thể chơi trở lại.

KẾT LUẬN: Có tới 4/7 chấn thương phổ biến là các bệnh lý về gân và dây chằng trong khi việc chăm sóc gân và dây chằng lại chưa thực sự được chú trọng, đặc biệt ở Việt Nam.

Bạn cần có một kế hoạch chơi thể thao và tập luyện khoa học để giảm thiểu nguy cơ chấn thương. Các hoạt động thể thao được xem là phương tiện giải trí và thúc đẩy sức khỏe của người chơi rất tốt. Chấn thương thể thao là điều không thể tránh khỏi trong quá trình luyện tập. Hãy chăm sóc cơ thể bạn ngay cả khi chấn thương chưa xảy ra.

(The Seven Most Common Sports Injuries – Men’s Health – Feature Stories  – Webmd.com – Bởi Matthew Hoffman, MD)